Aneto - Bandullo (115 m, 5b, derrigorrez 5b)

Bideen zerrendarako lotura

Gustatu zaidan eta ezagutzen ez nuen lekua. Ikusten da jende gutxi dabilela horma hauetan, arroka zerbait "birjina" ikusten delako (jende gutxi ibiltzen da).

N-230 errepidetik ikusten den horma da. Hormak bitxikeri bat du. Bere erditik harkaitzean urratutako zintzilikatutako bide baten bitan zatitzen du (argazkian geziek adierazten dute nondik doan bidea).

Geziek bidea nondik doan adierazten dute.

Arroka berezi samarra da. Tonalitate iluneko arroka da, ia ibilbide osoan hareharrizko trinkotasuna ematen dioten mikrogranuluz osatua. Atal batzuetan (plaka etzanagoetan) arroka trinkoagoa da eta kareharri metamorfizatu baten antza handiagoa du. IGME-ko Pirinioetako mapa geologikoaren arabera, harri detritiko-karbonatatua da.

Bere orientazioagatik eta arrokaren kolore ilunagatik aproposa izan daiteke udaberriko eta udazkeneko egun freskoetarako. Udan bero handia egingo du (egun oso lainotsua ez bada behintzat).

Eskalada plaka etzanetan zehar egiten da. Ekipamendua egokia da, baina urrutiratzeekin. Aseguruen artean eskalatzen jakin behar da. Luzera bakoitzean 2 edo 3 parabolt gehiagorekin, gauza asko aldatuko litzateke eta atseginago bihurtuko litzateke eskalada, baina hori da dagoena. Luze guztietan lehenengo seguruak urrun geratzen dira.

Hurbilketa polita eta bitxia.

Horman bide gehiago daude. Guztira 8 daude. Luichy-ren "Roca caliente en los Pirineos: Escales, Isabena,..." liburuan agertzen dira aipatuak.

Oharra: Bideak beste luze bat du zintzilikatutako bidearen azpitik. Begiratu bat eman genion eta begetazioak nahiko hartua zeukanez, ez egitea erabaki genuen.

 

Iristeko: Aneto herrira hurbildu eta herriko erdigunean dagoen aparkalekuan aparkatu (ikusi mapa). Herrira lehenengo sarreratik sartu.

 

Hurbiltzeko: Herri sarreran dagoen zubia igaro bezain laster ezkerrera jaisten den kalea hartu behar da. 3-4 eskaloi dituen jaitsiera batera iritsiko gara (marka berde argia eta berde iluna). Hori hartu. Metro batzuk aurrerago aska moduko bat aurkituko dugu. Bere ezkerrean jaiotzen den bidezidor nabariari jarraitu. Metro batzuk aurrerago jaitsiera labur bat dago (10-15 m), eta horrek zutabe adierazle batera garamatza. Eskuinera hartu eta bidezidor nabarmenari jarraitu. Bidexka hodi baten gainetik doala nabari daiteke. Amaieran, isuri aldaketa gertu dagoela nabari dugunean, adi egon behar dugu, eta horma txiki batean (metro erdikoa) hodia utzi eta eskuinera igo behar da, hasieran gutxi zehaztutako bidezidor batetik. Isurialdearen aldaketara iritsiko gara, eta hortik hormak ikusten dira. Jarraitu bideari (oraingoan beherantz) hodiarekin berriro elkartu arte. Zentral hidroelektrikoaren instalazioetara iritsiko gara.

Atea giltzarrapoz itxita dago, eta pasatzea debekatuta dagoela adierazten duen seinalea du. Gu ordezko pasabide baten bila ibili ginen, baina erosoena eta eraginkorrena hesiko atea gainetik pasatzea da. Giltzarrapoa ireki eta itxi ahal izateko, zulo bat dauka alanbrezko sarean. Oina hor sartuta, egia esan, oso erraz zeharkatzen da atea. Beste aldean, beste ate hesitu bat dago, hau ere giltzarrapoarekin, aurrekoa baino errazago gainditzen dena. Bidezidorrari jarraitzea besterik ez zaigu falta bidearen hasiera aurkitu arte.

Zintzilikatutako bidea hemen hasten da. Bizitza-kable bat etea alanbrezko baranda bat, baina ez dira beharrezkoak bidea zabala delako. Airetikoa den 5 bat metroko tarte labur bat pasa (arreta pixka bat jarri behar da eta agian hor bai erabil daiteke bizitza-kable) eta zulo-tunel-zulo baten albotik igaro ondoren bidezidorrak eskuinera biraketa txiki bat egiten du. 80 bat metro aurrerago, bidea hasten da. Herritik guztira 25-30 minutu inguru beharko ditugu.

 

L1 (45 m, 6 aseg., 4c). Lehen asegurua 8 bat metrora. Eskerrak bide erdian totem bat (horia) jar daitekeen pitzadura horizontal bat dagoela. Lehen paraboltaren parean, sabelalde bat dago. Eskuinetik hobeto gainditzen da. Gero plaka bat, ondo seguratua, eta, ondoren, plaka etzan bat ezpel bateraino. Ezpelaren gainean bigarren sabelalde bat dago. Bere ezkerretik inguratuz gainditzen da. Ezpelean zintaren bat jar daiteke, baina justu gainean, alboko pitzadura batean totem urdin bat sartzen da. Bigarren sabelaldea gainditu ondoren diagonalean eskuinerantz igo behar da (arrakala totem more batentzat) eta gero zuzen bilera aurkitu arte.

L2 (40 m, 6 aseg., 5a). Plaka sabaitxo bateraino. Bloke handi batean pitzadura bat dago totem urdin bat jartzeko. Sabiak oin eta eskuetarako heldulekuak ditu, eta dirudiena baino errazago gainditzen da. Gora igo, eta harri trinkoz egindako plaka etzan handi bat ikusiko dugu. Plaka horren oinarrian hartu behar ez diren lauza batzuk daude. Eskuarekin ukitzerakoan hutsak daudela nabari da. Azkenik tarte bertikal batek bileran uzten gaitu.

L3 (30 m, 3 aseg., 5b). Plaka bat erlaitz moduko bateraino. Ondoren plaka bertikala, ezpel baten laguntzaz gainditzen dena (zintaren bat jar daiteke ere bertan). Tarte hori gaindituta, plaka bertikal labur bati eraso behar zaio, eskuetarako helduleku gutxirekin (pasabide fina, baina A0n egin daitekeena). Zuhaixka bat bere ezkerretik inguratu eta eraso azken plaka bati, oso etzana eta arroka trinkoz osatua, bilgunera iristeko.

 

Jaitsiera: Bidetik rapelatuz (bilguneak bi paraboltez hornituak, uztai eta mailoiarekin). 60 m-ko 2 sokarekin R3tik R1era jaitsi ginen, baina soka, luzapenarekin, oso oso justu iritsi zen (metro erdi eskas sobratuko zen). Kontuan izan hori. Hortik, beste rapel batekin, lurrera.

 

Materiala: 6-10 zinta + bileretarako materiala. Friends sorta bat eta zinta batzuk zuhaixkentzat.

Arroka: Kareharri metamorfizatua (detrito-karbonata).

Orientazioa: Hego-ekialdea.

Iraupena: 1h 30 min

Nork irekia eta ekipatua: César Suela eta Luis Alfonso, 1996.

 

Cambiar idioma (Castellano)

 

Jarraitu

Peñartea - Elefantea, ohiko bidea (75 m, 6a, derrigorrez A0/5b) eta El lagarto (60 m, 5a, derrigorrez 5a)

Bideen zerrendarako lotura

Peñartean dauden bide luze bakanetako pare bat dira. Bakar bat eginez gero, jarduera labur samarra geratzen da, baina biak konbinatuz gero, jarduera polita ateratzen da.

Hurbilketa laburra bidezidor erosotik, nahiz eta aldapatxo bat izan.

Elefantearen lehen luzeari buruzko aipamen batzuetan 4c bat ematen diote, baina guri askoz gogorragoa iruditu zitzaigun, 5a gisa katalogatuta dagoen lagartijaren lehen luzea baino gogorragoa (hori ere egin genuen). Egia da lehen luzeko plaka-diedroan iltze oso zaharrak aurkituko ditugula parabolt batzuen artean. Ez dute balio babesteko (ni behintzat haien egoera ikusita, ez nintzateke haiengandik zintzilikatuko), baina bai balio dezakete oinak ongi jartzen laguntzeko edo faktore psikologikoa murrizteko.

Bideen izenak bideak dauden haitzek erakusten dituzten profiletatik datoz. Urrutitik, batek keinuka ari zaigun (edo lo dagoena) elefantea dirudi eta besteak eguzkitan dagoen muskerra dirudi.

El lagartotik rapelatzen jaitsi behar da. Elefantetik oinez edo rapelatuz jaitsi daiteke. Gu oinez jaitsi ginen eta, egia esan, bidea galtzaile samarra dago eta begetazioz hatuta. Bidezidor bat jarraitu behar da ezkerrera eta hormak amaitzen direnean aldapa gogor batetik jaitsi. Behean ezkerrerantz jo behar da eta hormen oinarriari jarraitu (begetazioak hartuta) igoerako bidezidorra aurkitu arte. Orain nola ibili ginen jakinda, argi daukat R2tik jaitsiko nintzatekeela (R1, R2 eta R3, 2 parabotekin + uztaiekin hornituta daude; R2 eta R3, gainera, katearekin lotuta).

 

Iristeko: Iruñetik, Campanas herrira hurbildu. Herria zeharkatu eta harrobietara joan. Autopistaren azpitik igaro ondoren eskuinera biratu eta aurkituko dugun pistari jarraitu Peñarteako sarreran dagoen aparkaleku handiraino. Ez du galerarik.

 

Hurbiltzeko: Peñartean barneratzen den pista hartu eta berehala, 50 bat metrora, eskuineko hormetara igotzen den bidezidorra hartu. Bidezidor horri jarraituz, 15 minutu ingurun bideen hasieran egongo gara. Lagartorearen oinarrira iristeko 3 minutu gehiago behar dira.

 

Elefantea, ohiko bidea (75 m, 6a, derrigorrez A0/5b)

L1 (35 m, 14 aseg., 5b). Diedrora iritsi arte, plaka. Gero pasagune finen bat duen plaka bat igotzen da, batzuetan, diedroaren laguntzarekin. Zeharbidea eskuinerantz, eta, azkenik, pasaguneren bat duen tarte bertikal bat, belarrak eta likenak nahiko hartua.

L2 (30 m, 11 aseg., 6a edo A0/5b). Plaka txiki etzan batek kanpora botatzen duen plaka bertikal batean uzten gaitu. A0n egiteko aukera dago, panic batekin eta nahikotxo luzatuz. Plaka bertikala gaindituta, harmaila batzuek beste plaka batean uzten gaituzte, zertxobait etzanagoa. Hobe da plaka hori zuzen igotzea  (diedroan sartu gabe). Pasagunetxo batzuk ditu, baina igotzen uzten da (ez dut uste 5a baino gehiago denik).

L3 (10 m, 1 aseg., 4a). Trantsizio luzea, oinez jaisteko asmoa badugu bakarrik merezi duena. R3 ere rapelatzeko prestatua (2 parabolt katearekin lotuak + uztaia).

 

El lagarto (60 m, 5a, derrigorrez 5a)

L1 (30 m, 8 aseg., 5a). Plaka luzea ezproiari jarraituz. Luzeraren azken herenean, bilerara iritsi aurreko azken metroetan, pasagune fin batzuk dituen tartea,.

L2 (30 m, 6 aseg., 4c). Plaka bertikala lehenengo 5-8 metroetan. Gero asko etzaten da. Luzea, iltze eta parabotekin babestua. Fisureroren bat edo friends batzuk ondo etor daiteke, etzandako tartean urrutiratzeren bat aseguratzeko.

Jaitsiera: Bideetatik rapelatzen. Elefantetik oinez jaitsi daiteke, baina bidea nahiko galtzaile samarra da. Bidezidor bat jarraitu behar da ezkerrera, eta hormak amaitzen direnean, aldapa gogor batetik jaitsi. Bere oinean ezkerrerantz jo behar da eta hormen oinarriari jarraitu (begetazioak hartuta) igoerako bidezidorra aurkitu arte.

 

Materiala: 14-17 zinta + bileretarako materiala. Fisureroak eta friendak posible dira eramatea lagartorako.

Arroka mota: Kareharria.

Orientazioa: Hego-mendebaldea.

Iraupena: Elefantea 1h 30 min; El lagarto 45 min.

Nork irekita eta ekipatua:??

 

Cambiar idioma (Castellano)

Jarraitu

Morata de Jalón - Plaza Aragón s/n (25 m, 4b, derrigorrez 4b) eta Lucia (30 m, 5b, derrigorrez 5a)

Bideen zerrendarako lotura

Plaka handian egiten dugun jardueraren bat osatzeko erabil daitezkeen bide laburrak. Tarte baterako edo luzeetan hasteko aproposak. Jarduera gisa labur samarra geratzen da, baina sektorean dauden 2 luzeko bide errazekin osa daiteke. Lehen luzea Bruno Vera bidearekin komuna.

 

Iristeko: Chodes-eko hormetara hurbildu eta trenbidearen ondoan dagoen aparkalekuan aparkatu.

 

Hurbiltzeko: Bi minututan bidearen oinarrian gaude. Ezinezkoa da huts egitea. Bruno Vera bidearen izena bide-oinean dago, itsatsitako lauza batean.

 

L1 (45 m, 9 aseguru, 4c). Bruno Vera, bidearen lehen luzea. Hasieran, erlaitz ugariko plakak. Gero ezkerretik hobeto egiten den erresalte bat (zikina eskuinetik), eta azkenik plakatxo bat. Bertan daude luzeko pasagune finenak. Lehenengo bileran gora egiten jarrai dezakegu (II) hurrengo plakaren oinarrira iritsi arte (R1bis). Aragoi plaza egin nahi badugu, ezkerrerako joerarekin igo beharko dugu, olibondo batzuetarantz (bilgunea kankamo batez osatua). Lucia bidea egiteko, igo zuzen (2 paraboltez osatutako bilera, 10 eta 12 mm-koak, kate handi batekin lotuta eta eraztun handi batekin; dena horiz margotuta).

 

Plaza Aragón s/n (25 m, 2 seg, 4b)

L2 (25 m, 2 aseguru, 4b). Harri solte ugari dituen harmailak hasieran. Harkaitzarekin arreta izan behar da. Urrunketa luzeak bideko bi aseguru bakarren artean. Fisurero/Friends batzuk ondo etor daitezke. Plakatxo fina, oinetaz fidatzekoa, bilerara igotzeko (kankamo1 + arroka-zubi bat). Hor parabolt baten falta sumatzen da.

 

Lucia (30 m, 11 seg, 5b)

L2 (30 m, 11 aseguru, 5b). Plaka nahiko etzanda, zati bertikalera iritsi arte. Gero, bi pitzadura horizontalek ebakitako plaka bertikala. Pasagunetxoa, oinetaz fidatzekoa, 4. eta 5. aseguruen artean. Azken zatia plaka fin bat da, oso polita, eta beti dago eskuetarako zerbait (bilatu behar bada ere).

 

 

Jaitsiera: Bidetik rapelatzen. Azken bileretatik Luciaren lehen bilerara jaitsi eta hortik lurrera. Jendea eskalatzen ari bada, kontuz harriak botatzearekin.

 

Materiala: 11 zinta + bilgunerako materiala. Fisurero edota friendsak ondo etor daitexke Plaza de Aragón s/n biderako.

Arroka: Kareharria.

Orientazioa: Hego-mendebaldea.

Iraupena: 1 h.

Nork irekia eta hornitua: Lucia, Equipo Vodka, urtarrila 2022, Plaza Aragón s/n,?? (imajinatzen dut berdinak direla, baina ez dut erreferentzia argirik aurkitu).

 

Cambiar idioma (Castellano)

Jarraitu

Rasquera - Candelera vertical (90 m, 6a, 5c derrigorrez)

Bideen zerrendarako lotura

Rasqueran egin genuen bigarren bidea da hau. Aurrekoa baino basatiagoa da. Horrez gain aseguruen artean hainbat urrutiratze ditu. "Fava al rei" baino bide bertikalagoa da. Lehenengo zatian, helduleku onak dituzten bloke handiak ditu, baina heltzen denari zaindu behar da. Bigarren luzerak denetik du: plaka zati batzuk eta bertikalagoak diren beste zati batzuk. Hirugarren, eta azken luzeak, bi zati ditu, ongi bereiziak. Lehena etzana eta bigarrena bertikala.

 

Iristeko eta hurbiltzeko: Ikusi hurrengo sarrera.

Hormaren oinarrian gaudela, ezkerrerantz jarraitu eta malda labur baina gogor batetik igo bidearen hasiera aurkitu arte (6 minutu oinarritik).

 

L1 (30 m, 8 aseguru, 5b). Luze atletikoa. Plaka bertikala, eusteleku onekin, baina heltzen denari zaindu behar zaio. Gero diedro-bavaresa labur bat, aseguruak gertu dituena. Bavaresa gainditu ondoren, plaka labur bat. Azken asegurutik eskuinera jo eta kanal moduko batetik igo. Azken 8 metroak asegururik gabe, babestu beharrekoak.

L2 (25 m, 5 aseguru, 5b). Bileratik ezkerrerantz zeharkaldi labur bat egin behar da. Gero, zuzen igo, pitzatutako plaka bertikal batetik, eskuinerako joera txikiarekin. Azken plakatxo bat gaindituta, bilgunea dagoen plataformara iritsiko gara. Zinta bat jartzeko eta bilgunera hurbiltzea babesteko aukera ematen duen pinu txiki bat dago.

L3 (35 m, 8 aseguru, 6a). Blokeak etzana den arrapala batetik diedro bertikal labur batera iritsi arte. Diedroa gaindituta, oinez fidatu behar den plaka leun batek azken bilgunean uzten gaitu.

 

Jaitsiera: Bidetik rapelatzen. R2 eta R3 rapelerako prestatuak daude (2 parabolt sokarekin lotuta gehi uztai bat). R1 bi paraboltez soilik osatua.

R3tik R2ra jaitsi eta hortik lurrera.

 

Materiala: 10-12 zinta + bilgunerako materiala. Friends eta/edo fisurero sorta bat.

Arroka: Kareharria.

Orientazioa: Hegoa.

Iraupena: 1h 30 min

Nork irekia eta ekipatua: Jaume Prat, Joan Rovira eta Antoni Alarcón, 2023ko otsaila.

 

Cambiar idioma (Castellano)

Jarraitu

Rasquera - Faba al rei (130 m, 6a, derrigorrez 5c)

Bideen zerrendarako lotura

Leku polita. Lasaia eta bakartia, 3 eta 6 luze bitarteko bideekin. Cardó-el Boix mendilerroan dago, Ebro ibaiaren bokaletik gertu. Toki ezin hobea da udaberrian eta udazkenean eskalatzera joateko. Udan bero asko pasa daiteke.

Bideren bat zertxobait "birjina" dago oraindik, eta euste lekuren batekin arreta izan behar da, baina, oro har, arrokaren kalitatea oso ona da.

Hau da egin genituen bi bideetatik lehena. Hormako agerikoena da eta asko gustatu zitzaigun. Oro har, harri trinkoz osatutako plaka etzanetan eskalatzen da, eta zailtasunak nahiko puntualak dira. L2ren hasiera eta amaiera eta L3ren hasierako pasagunea dira zailtasun aipagarrienak. Gainerakoa, gozatzekoa.

 

Iristeko: Móra d 'Ebretik Rasquera herrira hurbildu. Herrian sartu gabe, Perelló herrira doan errepidea hartu (TV-3022). 17. kilometrotik hirurehun edo laurehun metro aurrerago, asfaltatutako pista bat jaiotzen da gure eskuinean (ikusi mapa). Pista hori hartu. Lehenengo bidebanatzean eskuineko adarra hartu behar da eta bigarrenean ezkerrekoa. Asfaltoa 3 bat km-ra amaitzen da, eta harri-zati labur baten ondoren, zementuzko igoera batera iristen da. Azken metroak ez daude oso egoera onean, baina ez dago arazorik kotxearekin. Lepotxo batera (pista jaisten hasten denean) iritsi baino metro batzuk lehenago ezkerretara, 2 edo 3 auto uzteko lekua dago. Lepotik aurrera, pista lurrezkoa da, eta ibilgailuarekin jarraitu nahi badugu, kotxe altu bat behar da. Guk autoa lepoa baino lehenago dagoen tokian utzi genuen.

 

Iristeko mapa.

Hurbiltzeko: Oinez, lurrezko pista jarraitu (mapa ikusi). Metro batzuk aurrerago hesi bat aurkituko dugu. Hor hasten da zementuzko igoera bat, ura husteko pista zeharkatzen duten erretenak dituena. Igoera amaituta, lautada batera iritsiko gara, non aska bat dagoen (eta masia bat pixka bat beherago). Hor 4-5 bat autorentzako lekua dago. Autoa utzi dugun tokitik askaraino 20 minutu behar dira.

Askaren, eskuinean, ur biltegi handi bat dago. Harrizko bi hormen artean dagoen bidexka bat hartu. 10 minututan, inolako galerarik gabe, hormaren oinarrian egongo gara. Aldapa duen tarte txiki bat izan ezik, igoera nahiko erosoa da.

Faba al rei bidearen hasiera erraz identifikatzen du L1eko bloke handiak. Bide hori identifikatuta, erraza da gainerakoak aurkitzea.

 

L1 (20 m, 5 aseguru, 5a). Harmailak arroka trinkoaren gainean, eta ondoren diedro labur erraz bat. Diedroa gaindituta, eskuinerantz, pixka bat beherantz, doan zeharkaldia egin behar da.

L2 (25 m, 9 aseguru, 6a). Plaka bertikala. Zailtasuna lehen 3 aseguruetan kontzentratzen da. Gero, zailtasuna asko jaisten da (4c/5a ingurura). Pinutxoaren parean, ezkerretara 2 metro inguru egin horizontalean, eta azken plakatxoari ekin. Azken plakatxoak itsasgarritasunezko pasagune bat du non oinetaz fidatu behar den.

L3 (35 m, 7 aseguru, 5c). Pinuaren laguntzaz, zertxobait igo eta lehenengo txapa txapatu. Sarrerako plaka horretan oinetaz fidatu beharreko pasagune fin bat du, eskuetarako gauza gutxirekin. A0n egiteko aukera dago. Lehen urrats hori gaindituta, plakatxotik jarraitzen du, hormatxo batera iritsi arte. Hori gaindituta, plaka etzanetatik eta harmailetatik jarraitzen da igotzen. Bilgunea baino lehenago, ondo gainditzen den erresalte labur bat dago. Bilgunea plataforma zabal batean dago.

L4 (30 m, 10 aseguru, 5b). Pitzadura bati jarraituz igotzen den plaka. Gero, 5 bat metroko zeharbide bat ezkerretara. Azkenik, zuzen igo bilgunea aurkitu arte. Pinutxoaren tartean eta pixka bat ondoren daude luzeraren pasagunerik finenak. Kontuz, bigarren seguruaren parean hutsa dagoen lauza dago.

L5 (20 m, 4 aseguru, 5b). Bileratik irteteko pasagunetxoa. Gero gozatzeko harkaitza. Helduleku pilo bat dituen duen plaka bat da.

 

 

Jaitsiera: Bidetik rapelatzen. R2, R3 eta R5 rapelerako prestatuta daude (2 parabolt sokarekin lotuta eta uztaiarekin). R1 eta R4 bi paraboltez osatuta soilik.

Gu R5etik R3ra jaitsi ginen. Hortik R2ra eta azken bilgune horretatik lurreraino.

 

Materiala: 10 zinta + bilgunerako materiala. Friendsak eta fisureroak ez dira beharrezkoak.

Arroka: Kalitate oneko kareharria.

Orientazioa: Hego-ekialdea.

Iraupena: 1h 45 min

Nork irekia eta ekipatua: Joan Rovira, Jaume Prat eta Antoni Alarcón, 2023ko urtarrila.

 

Cambiar idioma (Castellano)

Jarraitu

El culo en rio!!! (165 m, 4c, 4c derrigorrez)

Bideen zerrendarako lotura

Jean Pierre Rio eta Fabien Naegelenek kontzeptu berri bat asmatu dutela esan daiteke: eskalada zirkularra. Bidea bilgune berean hasi eta amaitzen da. Horri bainu bat hartzeko aukera gehitzen badiogu, eguraldi on eta beroarekin "eskalada zirkularra bainuarekin" kontzeptura hurbil gaitezke (agian barrankismoa ere bai?).

Castillo del Mango errekak osatzen duen arroila txikiaren bi isurialdeetan garatzen da bidea, Al-Foraz haitzuloaren parean. Bidearen zailtasuna xumea da (L5eko hormatxoa izan ezik, baina ezer baino gehiago harriaren kalitate txarragatik), eta jarduerak denetarik du: rapelak, erreka zeharkatzea eta eskalada erraza.

Eskalada, oro har, L3aren azken zatia eta L5aren horma izan ezik, harkaitz oneko plaka etzanen gainean egiten da. Hala ere, bidea oso “birjina” dago oraindik (ikusten da oso jende gutxi pasatu dela) eta toki batzuetan oraindik arreta pixka bat jarri behar da heltzen diogun horri. Jendea pasa ahala, garbitzen denean, askoz gehiago gozatuko da.

Bidea egitera joan ginenean, ibaiak ur dezente zeraman. Haitzulotik orroka entzuten genuen, eta zalantzan egon ginen jaitsi ala ez, ez baikenekien nola zegoen zeharkatzearen asuntoa. Lasai, ibaia zeharkatzeak ez du arazorik. Lehenengo bidegurutzea eta bigarrena jauzi txiki bat dira (1 m ingurukoak, inolako zailtasunik gabekoak). Orain zeharkatzeko tokiak ezagututa, ziur gaude bidea askoz ur gehiagorekin egin daitekeela (gainezka badago, ez noski).

Egileek diotenez, iniziazio-bide bat da. Inoiz eskalatu ez duen jendea eramateko balio dezake.

Azken luzea ez egiteko aukera egon daiteke, galdorraren oinetik R5era hurbilduz. Guk aukera hori ez genuen probatu. Agian sastraka ugari egon daiteke.

Iristeko: Agüero herrira hilerritik hurbildu eta herriko sarreran aparkatu (hainbat autorentzako lekua).

Hurbiltzeko: Bidezidor zabala hartu ezkerrerantz La-Foraz haitzulorantz. Bidexkak herria goitik inguratzen du igoera labur bat eta jaitsiera bat egin ondoren. Gero, bidea ia laua da kobazulora iritsi arte. Hurbilketa polita eta erosoa, Aguero haitzaren mendebaldeko horma birjinetara ikuste ederrekin. Kotxetik kobazulora 35 minutu inguru dira (lasai lasai joanda).

Kobazuloan egonik, hormaren amaierara arte jarraitu. Horma gainditu eta gandorrera hurbildu. Bidearen lehen eta azken bilgunea hormaren iparraldean dago. Uztairik gabeko bi parabolt dira. Bi mosketoi edo bi mailoi utz daitezke, eta amaieran jaso. Rapela 45 m-koa da.

 

L1 (30 m, 4 aseguru, 3c). Plaka etzana. Hirugarren seguruaren ondoren, ezkerrera egingo dugu, haitzuloaren bila. Bere eskuineko aldean dago bilgunea.

L2 (30 m, 4 aseguru, 4b). Plaka handira igotzeko, helduleku onak dituen horma bertikal labur bat hasieran. Gero, etzana den plaka igo behar da, ezkerreranzko joera txikiarekin. Sabai handiaren atzean dago bilgunea.

L3 (30 m, 6 aseguru, 4c). Luzea bi zatitan banatzen da. Lehenengoa, aurrekoak bezalako plaka etzana da eta bigarrena ezproiaren erditik doan plaka bertikala. Azken zati hori bertikalagoa da, eta arreta pixka bat izan behar da eusten dugun horrekin.

40-50 metroko rapela gure ezkerreko aldera. Rapelaren luzera laburragoa izan daiteke, oso etzana dagoen plaka batean lurreratzen baita, eta oso erraza baita hortik jaistea. Gero errekaraino jaitsi behar da oinez, beste aldean ikusten den hormatxoa erreferentziatzat hartuta. Pasabidea horma horren parean dago. Ibaia gainditu eta ezkerrerantz egin, bilgunea dagoen erlaitz txiki bat aurkitu arte (parabolt 1).

L4 (30 m, 3 aseguru, 3c). Plaka etzana. Azken metroetan atzanagoa da.

L5 (45 m, 5 aseguru, 4c). Harkaitz hautsiarengatik konfiantza gutxi ematen duen 4-5 metroko horma bertikala. Eskerrak ipuru sendo batez laguntzeko aukera dagoela. Gero gandorra jarraitu behar da. Lehen metroetan nahiko estua da eta arroka txarra du, baina lehen metro horiek gainditu ondoren hobetu egiten da. Zabaldu egiten da eta azken metroak erraz egiten dira.

Materiala: 6 zinta + bileretarako materiala. Friendak eta fisureroak ez dira beharrezkoak.

    Arroka: Tillita, oro har, kalitate onekoa.

    Orientazioa: Ekialdea eta Mendebaldea.

    Iraupena: 1h 30 min eskaladak. Jarduera guztia 3 ordu inguru dira.

    Nork irekia eta ekipatua: Jean Pierre Rio eta Fabien Naegelen, 2019ko azaroan.

 

Cambiar idioma (Castellano)

 

Jarraitu

Mollons - Lena (100 m, 5c, 5c derrigorrez)

Bideen zerrendarako lotura

Bide polita inguru ederrean. Bigarren bisita da, baina beti itzultzeko gogoz uzten zaituen gunea da.

Bidea luze labur batekin hasten da, non eskuetarako heldulekuak kamutsak diren. Bigarren luzean, zailtasuna 3-4 metro inguruko plaka bertikal txiki bat gainditzean metatuta dago. Zaila dena hirugarren asegurutik irtetea da. Oinetarako erlaitz txiki on bat dago eskuinean, baina altu geratzen da, eta eskuetarako ezer ez dagoenez, pasagunea derrigorrezkoa da. Garrantzitsua da hanketako malgutasuna (duela urte asko galdu genuena). Oztopo hori gaindituta, gainerako guztia gozamena da. Silex-harri bloke bitxia R2ra iritsi aurretik metro batzuetara.

Azken luzean, lehenengo parabolt -etik bigarrenera igotzeko, hasieran, ez dirudi 4b denik (zailagoa baizik), baina bigarren aseguruaren ondoan, goian eskuinean, asegurua baino pixka bat beherago, giltzarrizko heldulekua dago, guk "arrautza-ontzia" izenenarekin izendatu genuena. Uste dut bide osoan helduleku bakarra dela eskua eskularru baten modura doitzen dena. Helduleku hori eusten denean, gauza erabat aldatzen da eta oso atsegina bihurtzen da gauza.

L3 eta L4 lotzeko aukera (guk hala egin genuen).

 

Iristeko eta hurbiltzeko: Ikusi hurrengo sarrera. Metro batzuk igo Molló Menut eta Mig artean dagoen kanal zabaletik. Bidea sabai handiaren bertikalean hasten da.

 

L1 (15 m, 3 aseguru, 4c). Tarte labur bertikala, eskuetarako presa apurrekin. Sarrerarekiko itsaspen-izapidea. Plataforma zabal batean biltzea.

L2 (40 m, 8 aseguru, 5c). Etzanda dagoen tarte labur batek sabai-sabel baten azpian uzten gaitu, S bat eginez gainditzen da (lehenik ezkerrera eta gero eskuinera). Gero plaka bertikal bat, eskuentzat helduleku gutxirekin, non oinak asko igo behar diren. Pasagune fina, estutzekoa, hirugarren parabolt gainean dagoen plataformara igotzeko. Gero, harri trinkoz osatutako plaka luze etzan bat. Bertan pixka bat nabigatu behar da (ezkerrera eta eskuinera) bide errazena aurkitzeko.

L3 (25 m, 3 aseguru, 3c). Sabeltxo erraz batzuk dituen plaka etzana.

L3 (20 m, 3 aseguru, 4b). Tarte horizontala (ordeka), azken plakatxo bertikalaren oinarrian jarri arte. Erraza da eskua "arrautza-ontzian" heldulekua topatzen badugu.

Jaitsiera: Bidetik rapelatzen. R4tik R2ra tirada bat, eta hortik beste batean lurrera. Lehen rapela bitan zatitzeko aukera dago (R3 bilgunea 2 parabolt + 2 uztaiez osatuta dago).

 

Mollonseko ikuspegi orokorra.

Materiala: 8 zinta + bilgunerako materiala. Friendak eta fisureroak ez dira beharrezkoak (gainera, ez dago ezer horiek jartzeko).

Arroka: Konglomeratua

Orientazioa: Hegoaldea.

Iraupena: 1h 20 min

Nork irekia eta ekipatua: Isabel Martín, Chabi Sanchez eta Carles Vallés 2023ko otsail eta martxoko bi egunetan.

 

Cambiar idioma (Castellano)

Jarraitu

Pared de Doña Eusebia (Egino) - La vida es un tango (140 m, 5c, derrigorrez A0/5b)

Bideen zerrendara lotura.

Aspaldi ez nuela Eginon eskalatzen, eta gaur oraindik poltsikoan ditudan Antxon Gorrotxategiren bide horietako bat egitera animatu gara.

Bide polita. Ukitu basati batekin oraindik. Nabari da oraindik ez dela jende asko pasa. Ondo hornituta dago, soka jarrita duten arroka-zubiekin eta paraboltekin, baina ondo dator zinta batzuk eta fisurero eta Friends joko bat eramatea, aseguru finkoen artean auto-babesak jartzeko, aseguru batzuen artean "aire" apur bat baitago. Auto-babesak jartzeko aukera dezente dago bide osoan.

Bigarren luzea, ederra. Goitik behera pitzadura batek zeharkatzen duen plaka bertikal luze bat da. Luzeraren zailtasuna 5a/5b inguruan mantentzen da, 5c-ko tarte labur bat izan ezik (harri trinkoz osatutako plakatxo bat), baina tartetxo hori ondo babestuta dago (A0an egin daiteke). Luze horregatik bakarrik pena merezi du bidea egitea.

Jarraitzeko gogoarekin amaitzen da. Antxon Gorrotxategiren beste bide polit bat. Eskerrik asko hartzen duzun lanagatik.

R3tik ihes egiteko aukera dagoela ematen du. Hala ere ez genuen baieztatu.

Bideak duen eragozpen bakarra duen hurbilketa penagarria da. Baina dagoena da, hau ez da eskola bide bat. Mendian, askotan gozatu nahi bada, lehendabizi sufritu egin behar da. Horrela, gehiago gozatzen da.

 

Iristeko: Egino herrira hurbildu eta hortik Lezeko kobazulora. Autoa aparkaleku handia utzi.

 

Hurbiltzeko: Aparkalekutik irteten den pista hartu eta jarraitu monolitoetara iritsi arte. Pista utzi eta monolitoen azpitik igarotzen den bidezidorra hartu. Laugarren eta bostgarren monolitoen artean dagoen hartxingadi nabaritik gora egin. Igoera neketsua. Igoeraren amaieran, eskuinerantz jo, lepotxo lauso baterantz. Lepotik eskuinera (bidezidorraren aztarnak; hasieran nahiko landaretzarekin), haritz handi baterantz jo. Haritzera iristean, bidezidorra nabarmenagoa bihurtzen da, eta, hari jarraituz, berehala iritsiko gara bidearen hasierara. Autotik 50 bat minutu izan daitezke.

 

L1 (35 m, 6 seg., 4c). Erresalte labur batek erlaitz belartsu batean uzten gaitu, Bertatik lehen plakari ekiten zaio. Zertxobait pentsarazten duen pasagunetxoren bat duen plaka da. Gero, erresalte batzuek aurrekoa baino beste plaka laburrago, baina leunago batean uzten gaituzte. Plakak duen zulo handi batek gainditzen laguntzen du. Babesteko erraza den kanal-diedro labur batek bilgunean uzten gaitu.

L1bis (20 m, 1 seg., I). R1bisera oinez hurbildu. Airetiko zatia, baina lehen begiratuan ematen duena baino errazagoa. Hasieran, soka bat duen zuhaizti bat dago, eta besteren bat beste zuhaitzen batean jar daiteke (baina ez da beharrezkoa).

L2 (35 m, 8 seg., 5c). Auto-babesa ahalbidetzen duten pitzadurak dituen kanal moduko batek plaka lau batean uzten gaitu. Plakak eskuetarako lauza bat du, baina oinetarako gauza gutxi. Luzeraren eta bidearen zatirik zailena da. Ongi hornituta dago. A0n egin daiteke. Plakatxoa gainditu ondoren, pixka bat eskuinera jo eta gero pitzadura handira itzuli. Pitzadura handiari jarraitu, eta bukatzen denean, gure eskuinetara aurkituko dugu bilgunea. Arroka-zubi handi batez eta parabolt batez bidez egindako bilgunea.

L3 (40 m, 7 seg., 5b). Harmaila etzanak, non oraindik arrokarekin arreta izan behar den hasieran. Gero harri trinkoz osatutako bi horma txiki, ondo babestuak eta eskalatzen ondo uzten direnak. Pasagune fina azken aseguruan, baina A0n egin daiteke. Azken paraboltatik zeharkaldi horizontal bat egin behar da eskuinerantz, bloke handiaren azpitik igaro eta atzean bilgunea aurkituko dugu.

Bigarrenaren progresioa babesteko, ondo dator Friendsen bat bloke handiaren azpian jartzea. Bilgunetik posible ikusten da bidea ezkerretik uztea (baieztatu gabe).

L4 (30 m, 3 seg., 4c). Arroka trinkoko plaka laua da, eta pitzadurak ditu, eta horietatik ondo igotzen da. Lehen parabolt eta bigarrenaren arteko bavaresa pausotxoa eta azken paraboltetik irteteko pausoa. Gero, arroka trinkozko kanal etzan batek plataforma horizontal zabal batean uzten gaitu, non azken bilera dagoen.

 

Jaitsiera: Azor eta Usoaren jaitsieratik jaitsi daiteke, baina jaitsiera horrek murrizketak ditu. Gu Aitzandira igotzen den bide arruntetik jaitsi ginen.

Horretarako, bidetatik kanpo ibiliz, ezkerrerantz (mendebalderantz) egin behar da, gandor lauso batera iritsi arte. Gandor hori iparralderantz jarraitu behar da, bidezidor nabarmena aurkitu arte.

Bidea ezagututa, 50 bat minutu beharko ditugu autora itzultzeko. Bidea ezagutzen ez badugu, agian minutu batzuk gehiago beharko ditugu.

 

Materiala: 8-12 zinta + bilgunerako materiala. Friends eta fisurero joko bat eta zinta batzuk.

Arroka: Kareharria, oro har, kalitate onekoa. Igo ahala, hobetu egiten da.

Orientazioa: Hegoaldea.

Iraupena: 1h 30min

Nork irekia eta ekipatua: Antxon Gorrotxategi, 2021.

 

Cambiar idioma (Castellano)

Jarraitu